Алматы шаардык даттануу сотунда Кыргызстандын биринчи президентинин күйөө баласы Адил Тойгонбаевдин жактоочусунун арызын карап чыгып, мыйзам талабына жана түштүк борбор аймагында өзүнүн мүлкүн конфискациялоо жөнүндөгү мурунку буйрукту жокко чыгарган. Ошентип, паракорчулук, саясатчы, ишкер, жыйырма жылга соттолгон адамдын каражаттары жана мүлк боюнча кыргыз бийлигинин талаптарын, убактылуу Казакстандын соту токтотту. Бул тууралуу Total.kz кабарчысы билдирген.
Белгилей кетчү нерсе, 3-июлда 2018-жылы, Алматы соту биринчи, Кыргызстан тарапка өтүп алып, Алматы Бишкек шаарынын Биринчи май райондук сотунун чечимин аткаруу боюнча арызды канааттандырган менен, бирок, азыр 180 градус өз турумун өзгөрткөн. ОАО «Манас эл аралык аэропорту» Адил Tойганбаев тарабынан келтирилген зыян үчүн 680 млн сом акча талап кылган. Биринчи жолу Фемида казак кызматчылары Кыргыз улуттук компаниясынын кызматкерлери тарабынын талаптарын канааттандыруу болгон.
Адил Тойганбаев Кыргызстандын Экс-президенти Аскар Акаевдин улуу кызынын жолдошу. 2005-жылдын окуяларынан кийин Кыргызстанда соттолгон жана мүлктү алып коюу менен 20 жылга эркинен ажыратылган. Өкүмдөн качуу үчүн, Кыргызстандын аймагынан чыгып кетишкен, ал эми у Алматы шаарында жашап, ал эми башка өлкөлөрдө, анан, 2016-жылы, ал Интерпол Бириккен Араб Эмиратындагы чечими менен камакка алынган.
“Даттануу соттун токтому ал жарыяланган учурдан тартып күчүнө кирди. РК Жазык кодексинин 607-беренесинин 2-бөлүгүнүн талаптарына ылайык, Биринчи май сотунун арызы менен Казакстандын Башкы прокуроруна жиберилген. Бул соттолгон адамдын жашаган жери боюнча райондук сотунун чет мамлекеттин сотунун өкүмү аткарылышы жөнүндө түшүнүк кат берүүгө укуктуу бирден бир орган болуп саналат. Ошондуктан, даттануу соту эрежелеринин тартиби боюнча Кыргыз Республикасынын мыйзамын сыйлаган эмес”- Бул тууралуу Алматы шаардык сотунун басма сөз кызматы билдирди.
Эксперттер соода согушуна чектөөлөрдү бир жаңы айлампасын салып которгон Бишкек менен Астананын ортосунда мамилелердин муздатуу, жокко эсе болуп калды, анткени Казакстан сотунун чечими менен, саясий көз каранды деп эсептешет. Бул пикирди Борбордук Азиянын ӨБК талдоо борборунун илимий кызматкери У. Бабагулов билдирген.
«Бул Алмазбек Атамбаевдин посттон кеткенден кийин келип чыккан мамилелерди жакшыртуу жана Бишкек шаары Астана менее кээ бир демилгелерин, бирликке мындан ары өнүктүрүү жана азыр дагы бир жолу Орусия менен тыгыз жакындашуу жетектеген колдошкон эмес экенин убактылуу көрүнүш жана жаңы курчушу байланыштуу болушу мүмкүн болгондой көрүнөт. Казак расмий өкүлдөрү да Түркстан, Жамбыл жана Алматы аймактарда талаада сугаруу үчүн колдонулган кыргыз коллегаларына тоолуу республикалардын көлмөлөрүндө сууну пайдаланууга көзөмөл орнотууну, деп талап кылган жана кесе айтылган баш тартуу чечимин алышкан»,- дейт Бабагулов.
Ал экс-президенттин мыйзам боюнча Алматы шаардык сотунун бүгүнкү чечими менен түздөн-түз андан ары башка кесепеттери болушу мүмкүн болгон чыр-чатак менен байланыштуу деп эсептейт.
Ал айтып жаткан саясий жана экономикалык карама-каршылыктардын элементтери деп эсептейт. Экономикалык аналитик Талгат Хамзин, “Мүлккө укук Алматыда, Кыргызстан сот тарабынан азыр ага таандык бардык мүлкү тоңдурулган, алар кайтып келип, албетте, тактоолорду зарылдыгына шилтеме жок. Ошол эле негиздемени чекеге Кыргызстандын дыйкандардын картошка, Казакстан, алма, хурма жана башка мөмө-жемиштердин жана азык-түлүк импорттоого тыюу салынып жатат”, – дейт эксперт.
Бул, эксперттердин пикири боюнча, азыркы учурда Борбор Азия аймагында орун алган геосаясий оюнда бир гана элементи болуп саналат.
