Белоруссиялык Энергетика министрлигинде КМШ өлкөлөрүнүн мамлекет башчыларынын тынчтык максатта атом энергиясын пайдалануу боюнча комиссиясынын кезектеги жыйыны болуп өттү.
Жолугушууда Шериктештиктин, КМШ өлкөлөрүнүн: Беларустун, Армениянын, Казакстандын, Өзбекстандын, Кыргызстандын, Тажикстандын жана Россиянын Аткаруу комитетинин өкүлдөрү, ошондой эле комиссиянын мүчөлөрү катышышты.
Отурумдун жүрүшүндө өткөн жылдагы ишмердиктин жыйынтыктары, атом энергиясын тынчтыкта пайдалануу чөйрөсүндө кызматташууга тийиштүү жаңы макулдашуулардын долбоорлору каралды жана жалпы долбоорлор менен программаларды ишке ашыруу талкууланды.
Комиссиянын жетекчиси, Беларустун энергетика министринин орун басары Михаил Михадюк отурум ачып жатып, кийинки жылы комиссия иштеген эки негизги документтин күчүн жоготот, анын бул иштин этабынын маанилүүлүгү тууралуу билдирди.
Анын айтымында, бул документтер 2020-жылга чейинки мезгилге Шериктеш өлкөлөрдүн атом энергиясын тынчтыкта пайдалануу чөйрөсүндөгү өз ара иштешүүсүнө, тактап айтканда «АТОМ-КМШ Кызматташтык» программасы, ошондой эле аны ишке ашырууга багытталган иш-чаралар планы тууралуу тиешелүү.
«2025 – жылга чейинки мезгилге комиссиянын ишин 2030-жылга чейинки перспективада аныктаган жаңы документтердин долбоорлору эксперттер тарабынан даярдалган», – деди Михадюк.
Жолугушуунун катышуучулары тарабынан ядролук энергетика чөйрөсүндөгү көп тараптуу кызматташууга байланыштуу бир катар маселелер талкууланды.
Ошондой эле келишилди маселелерин козгогон иш-аракетин координациялоо; – мамлекеттердин өкмөттөрүнүн мамлекеттер шериктештигине макулдашууну камсыз кылуу боюнча даярдыгын учурда ядролук авария же пайда болгон радиациялык караптык жагдай түзүлгөндө жана өз ара жардам көрсөтүү үчүн алардын кесепеттерин жоюу. Атомдук объектилердин коопсуздук даражасын жогорулатуу үчүн, кандайдыр бир өзгөчө кырдаалдарга жооп берүүгө багытталган конкреттүү иш-чараларды иштеп чыгуу жөнүндө чечим кабыл алган.
Радиоактивдүү булактарды алып өтүүдө КМШ өлкөлөрүнүн маалыматтык өз ара аракеттешүүсү тууралуу макулдашууну имплементациялоо боюнча жумушчу топтун иши жана радиоактивдүү булактарды алып өтүүдө маалыматтарды алмашууга өзгөчө басым жасалды.
Ошону менен бирге, катышуучулар уран казып алуу өндүрүшүнүн таасирине кабылган өлкөлөрдүн аймактарын рекультивациялоо менен байланышкан маселелерди талкуулашты. Айталы, Кыргызстанда «Кажы-Сай» калдык сактоочу жайын рекультивациялоону бүтүрүштү – объект радиациялык-коопсуз абалга алып келип, пайдаланууга берилди.
Мындан тышкары, тараптар КМШ өлкөлөрү жүзөгө ашырып жаткан атом энергиясын пайдалануу чөйрөсүндө кадрларды даярдоого жана кайра даярдоого багытталган иштерди карап чыгышты. Талкуулоо процессинде Улуттук изилдөө ядролук «МИФИ» университетинин базасында медициналык физика тармагындагы кадрларды даярдоо боюнча Борбор түзүлөөрү чечилди.