Кыргызстан парламентинин депутаттары уран кендеринен эле эмес, юридикалык да ар кандай ишмердүүлүктү тыюу салуу боюнча сунуш киргизишти. Бул кабарды бүгүн элдик депутат Алмамбет Шыкмаматов билдирди.
Эгерде мыйзам долбоору жактырылса, анда Кыргыз Республикасынын Өкмөтү уранды казып алууга мурда берилген бардык лицензияларды кайтарып алышы керек экендигин айтты.
Алмамбет Шыкмаматовдун айтымында, министрлер кабинети комиссиянын иши башталганга чейин кыска мөөнөттө чара көрдү.
Жогорку Кеңеш токтом кабыл алып, өкмөткө уран өндүрүү боюнча ишти токтотууну тапшырды. «Кечээ өлкөнүн лидери республикада уран казып алуу мындан ары жүргүзүлбөйт деп билдирди. Бирок министрлер кабинетинин токтому мыйзамга караштуу акт болуп саналат, бирок мыйзам тарабынан каралган эмес. Жогорку Кеңештин токтому Мыйзам менен эмес, ченемдик акт болуп саналат. Эгерде мыйзам кабыл алынса, ал кепилдик берет», — деди депутат.
«Эгерде мыйзамда чалгындоо жана уран казып алууга тыюу салуунун мөөнөтү көрсөтүлбөсө, бул Кыргызстанды таш дооруна кайтарып баруу сыяктуу эле», — деп белгиледи коомдук угууларда Институтунун лаборатория башчысы геомеханика жана жер казынасын өздөштүрүү Улуттук илимдер академиясынын Кушбакали Тажибаев.
Кыргызстандын тоо-кен өнөр жай кызматкерлеринин жана геологдорунун ассоциациясынын башчысы Орозбек Дүйшеев уранды иштеп чыгуудан экономиканын пайдалуулугуна караганда бир кыйла көбүрөөк зыян келтирерин өз кезегинде билдирди. «Уран зыяндуу зат болуп саналат. Уран иштетүү ордуна экология бузулуп жатат. Ысык-Көл бирлик мезгилинен бери эс алуучу жер болуп келген, ошондуктан биосфералык аймак жөнүндө өзүнчө мыйзам кабыл алынган. Ал атомдук электростанцияга муктаж эмес, Республика Уранга муктаж эмес, анткени», – деп белгиледи ал.
Депутат Канат Керезбеков айтып өткөндөй, бул мыйзам долбоору мораторий киргизүү жөнүндө алууга жана чалгындоого уран Кыргыз Республикасында башынан эле болгон так жана кыскача өтүш үчүн келген жок эч кандай чечмелер жана жылчыктар анда.
Эскерте кетсек, бул компания «ЮрАзия» Таш-Булак, Кызыл-Омпол уран-торий чачындылар кенин иштеп чыгууну пландаштырган. Аны Кара-Балта тоо-кен комбинатында кайра иштеп чыгууга ниеттенип жатышат. Бирок кыргызстандыктар бул иш-аракетке каршы экендигин кескин билдиришти.
